İletişim en kısa tanımıyla kaynaktan (özne) çıkan mesajın mesaj kanalı yoluyla ( ses, yazı, mesaj ,vb,) alıcıya gönderilesi ve geri bildirim yolu ile aynı şekilde etkileşimli olarak sürdürülmesini kapsar.
İletişim çok boyutlu ve birden çok iç ve dış etkenin içinde bulunduğu karmaşık bir süreçtir. Bu karmaşıklığı azaltmak ve sağlıklı bir iletişim kurmak bireylerin farkındalık düzeyleri ile doğru orantılıdır. Yani bizler ne söylediğimizin nasıl söylediğimizin ve nihayetinde olumsuz bir durum varsa bunu nasıl çözeceğimizin ne kadar farkında isek iletişim sürecimiz de o kadar sağlıklı olacaktır.
İletişim konusuna kısaca değindikten sonra bugün sizlere ikili ilişkilerde ‘’Ben Dili’’ üzerine değinmek istiyorum. Ben dili en genel tabirle kişinin duygu ve düşüncelerini kendini merkeze alarak ifade etmesidir. Çiftler çoğu zaman duygularını ifade etmekte zorluk yaşadıkları için çok basit problemler çığ misali büyümekte ve ilişkiye zarar vermektedir.
Ben dilinin doğru kullanılması ile karşı tarafa yönelik eleştirel yaklaşımlarda bile kişiyi kırmadan iletişim sağlanabilir. Ben dili kullanılırken, mümkün olduğunca sakin bir ruh hali içerisinde duyguların ifade edilmesi önemlidir. Bireylerin öfke, heyecan vb. olumsuz duygular içerisinde kurdukları iletişimde ben dili farkındalığı içerisinde olunamaz. Duygular kontrol edebildiği sürece, ben dili farkındalığı ile iletişim daha güçlü ve sağlıklı olur. Burada amaç savunma psikolojisinden uzak çözüm odaklı ve samimi olarak duyguların ifade edilmesidir.
Peki, ben dilinin içeriğinde ne var kısaca inceleyelim;
- Bireyleri savunmaya itmez,
- Kişiyi değil davranışı hedef aldığı için suçluluk hissettirmez,
- Duygunun sebebine yönelik olduğu için iletişimi kolaylaştırır,
- Ben iletisini alan kişinin empati yapmasına yardımcı olur,
- Konuşan kişiyi rahatlatır ve yakınlaşmayı arttırır,
Ben dilinin buna benzer artılarını çoğaltmak mümkündür. Gelelim ben dilini nasıl kullanacağımıza; öncelikle tartışma ortamında ortamın tartışmaya ne kadar uygun olduğu dikkate alınmalı ortam uygun değil ise 10 -15 dklık bir rahatlama için ortamdan uzaklaşmak ama iletişimi kesmemek sonrasında devam etmek önemlidir.
Örnek bir iletişimde ben dili şöyle kurulur;
‘’Son dönemlerde iş yoğunluğun/ iş yerindeki sorunların/ ailevi sorunların/ bilmediğim sorunların/..vb. sebebiyle ilişkimize olan ilginin azaldığını düşünüyorum bu beni çok üzüyor’’
‘’Mutfaktaki dağınıklık beni bunaltıyor ve desteğini alamamak beni üzüyor. (Çocuklar varsa ) Ben mutfakla ilgilenirken senin de çocuklarla ilgilenmen beni mutlu eder, sonrasında kendimize vakit ayırabiliriz.’’
Buna ek olarak bir de sen diline bir örnek yazalım ki daha anlaşılır bir tablo olsun;
‘’ Hep işle ilgileniyor beni ihmal ediyorsun, artık beni sevmiyor ilgilenmiyorsun bu konuda çok sorumsuzsun’’
‘’Mutfak çok dağınık bu pasaklılıkta senin de payın var yardımcı olmuyorsun’’
Aradaki fark ne kadar belli değil mi? Anaokulundan üniversiteye kadar çocuklarımızın eğitim programında iletişim dersleri, iş hayatında iletişim eğitimleri sıkça verilmesine rağmen bu alanda halen gidilecek yolumuz uzun. Unutmayalım sağlıklı iletişim imkansız değil kişinin önce kendi farkındalığı sonrasında doğru tekniklerle bu süreci yönetebiliriz.
Bu alanda fırsat buldukça yeni konularla sizlere destek olmaya çalışacağım. Blog yazıları ve makalelerden olabildiğince destek alsak da sorunlar çözülemez olduğunda alanında yetkin ve yetkili uzmanlardan yardım almayı ihmal etmemeliyiz. Bu alanda yapılan çalışmalar gösteriyor ki aile ve çift danışmanlığı alan çiftler hiç almamış çiftlere göre %80 daha iyi durumdalar.
Sözlerimiz sevgiyle kalın diyerek bitiriyorum..
Filiz EKER
Ekonomi Sosyoloğu / Aile Danışmanı